Stof tot nadenken: werk/gezin voor alleenstaande ouders

Stof tot nadenken

Er werd de voorbije week heel wat geschreven over work/life-balance van ouders. En dat deed stof opwaaien.

Volgens mij begon het allemaal met Ilse Ceulemans, die over quality-time en een 45-jaren-plan schreef, op Charliemag: http://charliemag.be/wereld/quality/.

Vervolgens mocht ook een papa zijn zegje doen, zie: http://charliemag.be/wereld/vader/.

Famke Robberechts liet weten dat mama’s hun hersenen niet op de bevallingstafel achter laten, en dat ze liever/beter werkt dan wafels bakt of strijkt: http://www.demorgen.be/opinie/werken-is-wat-mij-gelukkig-maakt-en-ik-ben-er-beter-in-dan-in-strijken-of-wafels-bakken-a2125754/.

Daarop reageerde een thuisblijfmoeder met dit stuk: http://www.demorgen.be/opinie/ploetermoeders-of-bumpervaders-al-wie-poten-en-oren-heeft-hapt-naar-adem-a2127028/.

Ik las alles, reageerde vooral op het eerste stukje, en geraakte weer eens verstrikt in mijn eigen denken, omdat ik zo genuanceerd mogelijk wil denken en bij elke gedachte zelf voor- en tegens kan verzinnen. Zo kom je nooit tot een helder standpunt natuurlijk. Wat me wel opviel, is dat de realiteit van alleenstaande ouders sterk afwijkt van die van koppels met kinderen.

Plan versus leven

Wat in alle stukjes naar voor kwam, is dat je keuzes maakt of moet kunnen maken. De keuze om veel te werken, de keuze om minder te werken, de keuze om niet (buitenshuis) te werken, de keuze om als beide partners minder te werken, de keuze dat één ouder van de twee minder werkt, de keuze om beiden carrière te maken, …

Als alleenstaande mama kan ik niet kiezen. Ik moet werken, het huishouden doen en voor mijn kindjes zorgen. Ik ervaar dat samen als 3 voltijdse banen, voor één persoon (mijn ervaring is dat mijn werk 1 voltijdse baan aan energie van me vraagt, hoewel ik 4/5 werk in een ouderschapsverlofstelsel, mijn kinderen vragen 1,5 voltijdse baan, want met hen heb ik ook nachtshiften, en het huishouden telt voor een halfje. En 1+1,5+0,5 =3).

Ik heb twee universitaire studies gedaan. Ik heb een boeiende baan, die ik misschien beter zou opgeven voor iets ‘makkelijkers’, maar dat is financieel niet haalbaar en zou mij het gevoel geven dat ik ‘alles’ kwijt ben wat ik graag wou. En ik weet van mezelf dat ik heel hard geprobeerd hem op mijn relatie te doen werken en niet in deze situatie terecht te komen, maar jammer genoeg was de beslissing niet aan mij.

Hard werken, niets bereiken

Het resultaat is dat ik moe ben. Uitgeput. Het gevoel heel hard te werken en toch niet het niveau te bereiken wat anderen halen, met mijn kinderen, in het huishouden en op mijn werk, zorgt voor schaamte. En ik merk zelf dat ik intussen ook afhaak. Soms probeer ik het niet eens meer, want het lukt me toch niet: goed werk leveren, een lieve mama zijn, het huishouden onder controle houden. Door af te haken, geraakt alles nog wat meer in het slop. En zo is de vicieuze cirkel rond.

Met een rekenmachine in de supermarkt

Ondanks het geploeter en de dagen van 5u ’s ochtends tot 24u ’s nachts, is mijn inkomen te klein om alle rekeningen te betalen en verder zonder veel zorgen te leven. Ik loop met een rekenmachine door de supermarkt, ik hoop dat niemand ziek wordt en dat er niets stuk gaat, ik stel aankopen die mijn leven gemakkelijker of comfortabeler zouden maken uit (bv. winterschoenen) en ik weet echt heel goed hoe ik de laatste 1,5 week van de maand met een paar tientjes rond moet komen (bak zelf je brood, eet niet elke dag warm, of uit blik, niet weg gaan want bijna alles kost geld, …).

Werk of kinderen?

Sommige mensen leken het een beetje schokkend te vinden dat Famke Robberechts voor haar carrière kiest en eerlijk zegt dat ze niet liever thuis bij haar kindjes is.

Ik heb zelf een vitaliteitscursus gevolgd, en door oefeningen die we daar gemaakt hebben, heb ik het inzicht verworven dat ik veel meer energie haal uit een goede werkdag, dan uit een lang weekend met mijn kinderen. Na een lang weekend met mijn kinderen ben ik leeg, op, uitgeput. Ik zie ze doodgraag, maar ik voel me soms opgesloten en geïsoleerd met hen, de gesprekken die je met een vierjarige en een peuter voert zijn gewoon niet zo ongelooflijk prikkelend, en soms heb ik het volledig gehad met vol spuug en snot hangen, speelgoed opruimen, dingen koken die ze toch niet lusten, hen beurtelings troosten en te animeren of douchen met alle deuren open – inclusief die van de douche zelf – om het te horen als er een ramp gebeurt (idem voor toilet, grmbl). Ik durf dit soort dingen nooit zo luid zeggen, want het is een beetje not done om als moeder te zeggen dat je het gehad hebt, soms, met die kleintjes die je het liefste ziet van de hele wereld. Maar als ik het wel eens voorzichtig tegen een vriendin zeg, hoor ik die meestal zuchten van opluchting en herkenning.

Wat voor mij op die moment erg pijnlijk is, is dat ik geen energie meer haal uit mijn werk, omdat ik te moe ben om het goed en graag te doen. Het is aanmodderen all over, en dat ligt me niet.

Moeder kookt over

Het dagelijks leven is hier dus al overleven. En dan zijn er nog van die momenten dat je zelf ziek bent en één van de kinderen ook. Dat je – zoals ik vannacht – vanaf 2u op bent met een peuter die bleek en slap is en diarree heeft. En als dan om 5u ook nog de kleuter huilt, en je woest wordt op hem omdat je dat er echt niet bij kan hebben en je dringend terug naar de peuter moet omdat die toch echt iets moet drinken en weer een schone luier nodig heeft, dan… Tja, wat dan? Dan voel je je mislukt, als moeder en mens. Dan moet je nog dieper schrapen om wat energie te vinden in dat lege vat dat je al bent. Dan vraag je je af hoe je het de volgende werkweek gaat redden. Dan interesseert het je allemaal niet meer zo, dat werk, dat huishouden, je benen epileren en een gezonde maaltijd koken. En dan kijk je met een klein beetje verbazing naar al die stukjes over keuzes. Want kunnen kiezen, is eigenlijk een luxe.

Een stem voor diegene voor wie kiezen een luxe is

Bedoel ik daarmee dat er niets moet veranderen? Dat ik niet zie dat veel tweeverdieners-ouders op hun tandvlees zitten? Dat mijn vriendinnen ten onrechte moe zijn, al hebben zij in het weekend een uitslaapdag omdat hun man dan opstaat voor de kinderen?
Nee, dat eigenlijk niet. Ik was al moe voor ik alleenstaande moeder werd, en ik worstelde al met de combi werk en gezin.
Misschien wil ik alleen dat de groep die geen tijd heeft om te ‘roepen’, om de dingen ter discussie te stellen, omdat ze door hun tandvlees heen zitten, omdat ze moe zijn, omdat ze aan het overleven zijn, wat meer een stem moet krijgen*. In die groep zitten de mensen die geen keuze hebben, voor wie kiezen luxe is.

* De Gezinsbond brengt een magazine uit over alleenstaand ouderschap: http://www.gezinsbond.be/enigstuk.
Ik mailde hen om te vragen of de voordeelkaarten voor NMBS voor grote gezinnen ook voor alleenstaande ouders zouden kunnen toegekend worden, of er wat kan gedaan worden aan babysittarieven voor alleenstaande ouders, en of ze een soort klankbordgroep in het leven kunnen roepen van alleenstaande ouders die hun noden kenbaar kunnen maken.
Als jullie nog suggesties hebben om de stem van de alleenstaande ouder te laten klinken, hoor ik het graag.

To do: ontspannen

Netflix of geen netflix: that’s the question

Een tijdje geleden overwoog ik om netflix te gebruiken. Zoals trouwe lezers weten, zijn wij volledig tv-loos. En ik dacht dat het me zou helpen om eens een avondje op de bank te blijven liggen, als ik wat had om naar te kijken.

Met een collega bekeek ik hoe netflix werkt. Dat er naar aanleiding van de films en series die je kijkt nieuwe suggesties gedaan worden, vond ik geniaal. Ik maakte me een beetje bezorgd om de massa: je kan er niet alleen uren, maar ook dagen en weken zoet mee zijn. En ik weet dat ik een beetje boulimisch kan zijn met een goede serie, wat ten koste zou kunnen gaan van mijn nachtrust. Tot slot vroeg ik hem enkele van mijn favoriete films in te tikken, en die werden spontaan niet gevonden. Wat mij de waarschijnlijk voorbarige conclusie deed trekken dat vooral populaire films en series op netflix te vinden zijn, en dat ik met mijn voorkeur voor ‘alternatieve cinema’ niet bediend zou worden.

Cinetree!

Even later kwam cinetree op mijn pad. Voor 6,5 euro per maand, krijg je tien films/docu’s voorgeschoteld. Van het alternatieve soort. Zoals over alles dacht ik veel te lang na, haalde ik tot slot toch mijn credit card boven en was ik belachelijk snel aangemeld als lid (www.cinetree.nl). Dat ‘La pianiste‘ nu één van de twee hoofdfilms is, vond ik teleurstellend. Zelden zo’n enge film gezien en na een kwartier uitgezet, als die. ‘Biutiful’, de tweede suggestiefilm, ben ik beginnen kijken, ziek op de bank. Het is een stevige film met een zware thematiek in een grauwe setting, maar wel knap. Verder staan o.a. ‘Margin Call‘, ‘Into the Wild‘ en ‘L’image manquante‘ op het programma, deze maand.

Puntsgewijs

Mijn ervaring met Cinetree in enkele punten:

+ De site is mooi vorm gegeven

+ De films zijn geselecteerd door zogenaamde ‘curatoren‘, met een toelichting in een filmpje. Bijvoorbeeld ‘Margin Call‘ is geselecteerd door Joris Luijendijk en ‘La Pianiste‘ door Halina Reijn.

+ Een aantal van de films kende ik van naam, of door reeds gezien te hebben. Een aantal films waren nieuw voor me. Sowieso zou ik ze allemaal niet zo snel zelf uitgezocht hebben, dus is het voor mij wel een verbreding van mijn horizon.

+ Ik heb de indruk dat de thematieken van de films een beetje richting het zware, het stevige gaan. Daar moet je maar net zin in hebben.

+ Verder vind ik het allemaal erg gebruiksvriendelijk en niet duur.

Intussen heb ik al één documentaire gezien en dus twintig minuten film (dat is meer dan het laatste half jaar samen, geloof ik, dus absolute winst).

The guru within

De documentaire heette ‘Kumaré‘, en was gemaakt door Vikhram Gandi. De thematiek ervan houdt me al een paar dagen bezig. Het gaat over een man die goeroe’s ‘bestudeert’ en ze weinig geloofwaardig en nogal doorzichtig vindt. Uiteindelijk besluit hij er zelf één te worden, wat hij op wonderlijke wijze doet (ik moet eerlijk zeggen dat ik hem behoorlijk aantrekkelijk vind in zijn hoedanigheid van goeroe). Hij verzamelt vrij snel een aantal volgelingen, die meegaan in zijn nogal vreemde leer en gebruiken (zoals de blue light meditatie). Veertig dagen na zijn vertrek blijkt dat een aantal van zijn volgelingen onder zijn invloed  een betekenisvolle verandering heeft doorgemaakt (zoals: afvallen, yogaleerkracht worden, anders in het leven staan). Ze schrijven deze verandering aan hem toe, maar hij heeft net door zijn technieken geprobeerd om hen hun eigen innerlijke goeroe te laten ontwikkelen en zichzelf voor te schrijven wat te doen. Op een gegeven moment laat hij hen zich voorstellen dat hij hen is en omgekeerd, en vraagt hij hen tegen zichzelf te zeggen wat ze moeten veranderen in hun leven. Ze moeten zichzelf dus goede raad geven, maar hem aanspreken alsof ze van rol gewisseld zijn.
De man heeft dus niets wezenlijks gedaan (behalve gedaan alsof hij een goeroe was), maar zijn volgelingen kenden hem energie en goddelijke krachten toe waardoor zij in staat zijn geweest stappen te zetten in hun leven. Als hij na veertig dagen opbiecht dat hij geen goeroe is, maar een gewone Amerikaan die zijn haar en baard heeft laten groeien, zijn de reacties gemengd.
Wat mij trof, was dat mensen blijkbaar een heel heldere innerlijke stem hebben en vaak heel goed weten dat ze moeten of willen doen, maar toch het gezag buiten zichzelf leggen en zich afhankelijk maken van iemand anders om daadwerkelijk stappen te zetten.

Af te vinken: ontspanning

Tot slot. Ik ben erg blij met Cinetree, ik denk dat het mijn blik op de wereld weer wat zal verruimen. Wel ervaar ik ‘ontspannen’ door het kijken van een film of een docu nu ook plots als een item op een to do lijstje, wat natuurlijk niet de bedoeling kan zijn. Het wordt iets dat ik ook nog ‘moet doen’. Benieuwd wat mijn ‘guru within’ daarvan zou denken.